Świat stoi przed nami otworem, a samoloty pokonują każdego dnia setki tysięcy kilometrów i są statystycznie najbezpieczniejszym środkiem transportu. W ciągu całego 2018 roku zdarzyło się 20 wypadków samolotowych, z czego tylko w 9 nie udało się nikogo uratować.
Patrząc na to, że każdego dnia odbywa się ponad 200 tysięcy lotów, liczba wypadków jest naprawdę znikoma, a liczba ofiar jest nieporównywalnie niższa do liczby śmiertelnych wypadków samochodowych. Średnio na 3,1 miliona lotów zdarza się jeden wypadek.
Nadal jednak wiele osób boi się latać. Dlaczego tak jest i co można z tym zrobić?
We współczesnym świecie trudno obyć się bez latania samolotem. Jest to szybka i stosunkowo tania opcja podróży do każdego zakątka świata. A jednak ponad 50 % ludzi odczuwa podczas lotu dyskomfort. 30 % czuje strach. Są to liczby o wiele wyższe, niż podczas choćby jazdy samochodem, nawet na autostradzie.
Dlaczego?
Przede wszystkim dlatego, że katastrofy lotnicze są bardzo nagłaśniane przed media, przez co wydaje nam się, że zdarzają się o wiele częściej, niż w rzeczywistości.
Po drugie, latanie jest dla nas nienaturalne i nieznane, a przecież boimy się tego, co nieznane. Prowadzimy naziemny tryb życia, nie potrafimy latać, mamy też zakodowany ewolucyjnie naturalny lęk wysokości. Nasze receptory i narządy równowagi są przystosowane do działania na lądzie. Kiedy latamy, tracimy orientację w przestrzeni, nie wiemy gdzie się znajdujemy, jak wysoko jesteśmy, co znajduje się wokół.
Innym powodem jest brak poczucia kontroli. Jadąc samochodem, możemy zahamować, zmienić trasę, próbować uniknąć wypadku. Natomiast wchodząc na pokład samolotu, powierzamy całkowicie swoje życie obcym ludziom i modlimy się, by byli dobrze przeszkoleni. Powierzanie tak ogromnej dozy zaufania obcym jest dla nas zwyczajnie nienaturalne. Takie poczucie kontroli jest jednak złudne, ponieważ według Krajowej Rady Bezpieczeństwa Transportu, ryzyko śmierci podczas jazdy samochodem wynosi aż 1:112, natomiast podczas podróży samolotem aż 1:8357.
Boimy się także tego, że jeśli już zdarzy się katastrofa, są małe szanse, że uda się wyjść z tego cało. Przeraża nas wysokość, na jakiej samolot się znajduje, a nasza wyobraźnia zaczyna pracować, kiedy widzimy potencjalne konsekwencje zderzenia maszyny z ziemią. W tym przypadku również okazuje się, że obawy nie są do końca uzasadnione. Loty stały się o wiele bezpieczniejsze w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Odsetek pasażerów, którzy zginęli w katastrofie wynosi 39 % (od 1982 – 2009 roku), podczas czy w latach 1962 – 1981 było to aż 54 %.
Jak można oswoić latanie?
1. Czytać dużo uspokajających statystyk
2. Racjonalizować swój strach
3. Oddychać spokojnie
4. Zająć się czymś (książką, filmem, rozmową)
5. Dużo latać (im więcej latania, tym mniej strachu)
6. Nie pić alkoholu i kawy – mogą potęgować lęk
7. Poinformować załogę o strachu – pomogą, uspokoją i porozmawiają, w końcu sami spędzają w powietrzu większość życia
Co jeszcze warto wiedzieć o lataniu, by zmniejszyć strach?

1. Samoloty przechodzą bardzo restrykcyjne kontrole
Są sprawdzane o wiele dokładniej, niż samochody. Ponadto – są sprawdzane przed każdym startem.
2. Piloci są bardzo dobrze wykwalifikowani
Szkolenia, które musi odbyć pilot są bardzo wymagające, ponadto regularnie ćwiczy sytuacje awaryjne w symulatorze lotów, więc można być spokojnym o znajomość procedur podczas awarii – zna je na pamięć. Ponadto piloci przechodzą regularnie testy zdrowotne i psychologiczne.
3. Nie trzeba się bać latania podczas burzy
Samoloty są wyposażone w odgromniki, które odprowadzają ładunki elektryczne do atmosfery. Dlatego nawet jeśli w samolot uderzy piorun – nic się nie stanie.
Jak widać, strach przed lataniem można oswoić. Jeśli jednak powyższe rady nie są wystarczające, warto wiedzieć, że na całym świecie (również w Polsce) linie lotnicze organizują specjalne kursy, które pomagają pokonać lęk przed lataniem. W warsztatach biorą również udział terapeuci, którzy tłumaczą, jak działa lęk i jak można go pokonać.