Psychoterapię można określić skrótowo jako leczenie rozmową.
Nie jest to jednak zwyczajna rozmowa, podobna do tej, którą prowadzimy podczas spotkania ze znajomymi. Psychoterapeuta nie udziela rad, nie pociesza, nie jest „opłacanym przyjacielem”, jak go niektórzy nazywają. W końcu niejednokrotnie słyszymy od bliskich „będzie dobrze”, „nie martw się”, albo „zrób to i tamto”, a mimo wszystko nie uważamy takich porad za skuteczne.
Jak zatem pracuje terapeuta? Wiele zależy od nurtu terapeutycznego, na który się zdecydujemy. Wybór dobrego terapeuty polega często na metodzie prób i błędów – osoba do której trafimy musi nam odpowiadać, musimy czuć się przy niej swobodnie, a ponadto musi nam odpowiadać nurt, w jakim pracuje. Jakie są zatem nurty psychoterapii?

Możemy wyróżnić 5 głównych nurtów:
1. Psychoterapię psychoanalityczną
Jak sama nazwa mówi, wywodzi się ona z psychoanalizy i opiera się na założeniach teoretycznych koncepcji Freuda. Czym różni się terapia psychoanalityczna od psychoanalizy?
Przede wszystkim pozycją pacjenta i częstotliwością spotkań.
W trakcie psychoanalizy klient leży na słynnej już kozetce, a spotkania odbywają się aż 4 – 5 razy w tygodniu. Głównym założeniem w tym nurcie jest istnieje nieświadomości, która kryje nierozwiązane konflikty, uczucia, problemy, oraz mechanizmy działania. Kolejnym ważnym aspektem tego nurtu jest sięganie do dzieciństwa oraz relacji z rodzicami. Freud bowiem uważał, że to właśnie tam należy doszukiwać się wszelkich nieprawidłowości.
Ideą takiej terapii jest zatem stopniowe zagłębianie się w sposób funkcjonowania swojego umysłu
i próby lepszego zrozumienia siebie i swoich działań. Ten nurt może się sprawdzić u osób ciekawych siebie i silnie zmotywowanych do długoterminowej i częstej pracy nad sobą.
2. Psychoterapię psychodynamiczną
Dla tego nurtu jednym z głównych założeń jest to, że tworzenie relacji z innymi ludźmi jest jednym z najważniejszych ludzkich pragnień. Podobnie jak w terapii psychoanalitycznej, opiera się w pewnym stopniu na dzieciństwie, uważa bowiem, że to właśnie wtedy kształtuje się sposób nawiązywania i utrzymywania relacji z ludźmi – najpierw z rodzicami, a później z innymi.
W nurcie tym uważa się, że wzorce wyniesione z dzieciństwa rzutują na całe dorosłe życie.
Celem takiej terapii jest lepsze poznanie siebie i swoich możliwości, a także nieświadomych wzorców wchodzenia przez nas w relacje. Praca nad sobą w tym zakresie pozwala na budowanie dojrzalszych i szczęśliwszych związków z innymi ludźmi.
3. Psychoterapię poznawczo – behawioralną
W tym nurcie skupia się szczególnie na myślach i działaniach. Skupia się ona przede wszystkim na diagnozie i zmianie dysfunkcyjnych przekonań, które utrudniają codzienne funkcjonowanie
i wchodzenie w relacje z innymi ludźmi. Terapeuta uczy pacjenta jak radzić sobie z dysfunkcjami oraz zadaje prace domowe – zadania, które utrwalają nabyte podczas terapii nowe umiejętności radzenia sobie. Jest to najczęściej terapia krótkoterminowa, jest nastawiona na konkretny cel
i rozwiązanie konkretnego problemu.
4. Psychoterapię Gestalt
Głównym celem tego nurtu jest poszerzenie świadomości pacjenta w zakresie jego emocji, uczuć, własnego ciała, relacji z otoczeniem. Dzięki temu człowiek dostrzega przyczynę swoich problemów i lepiej radzi sobie z problemami. W tym nurcie można się nauczyć wyrażania i rozpoznawania swoich potrzeb.
5. Psychoterapię humanistyczną
Można powiedzieć, że jest to nurt, który ma najbardziej filozoficzne podejście ze wszystkich. Uznaje on, że najważniejsze jest doświadczenie „tu i teraz”, na które składają się myśli, emocje, doświadczenie swojego ciała. Leczenie według tego nurtu jest przede wszystkim skupione na uczeniu pacjenta całościowego doświadczenia wyżej wymienionego „tu i teraz”. Terapeuta jest w tym nurcie „towarzyszem”, a pacjent jest głównym ekspertem całego procesu.

Tak jak już wspomniałem, każdy terapeuta pracuje w innym nurcie. Czasami potrzeba wizyt u kilku specjalistów, by wybrać nurt, który najbardziej nam odpowiada. Warto jednak szukać, ponieważ terapia jest jak garnitur – najlepiej działa, jeśli jest uszyta na miarę.